Vliegende Mieren… dwalen door Venetië

Publiceerdatum: 21 juni 2017

Venetië. Ik zie huizen links en rechts. Doodlopende straten door water en muren. Zo veel mensen, geen uitkomst. Toeristen bewegen als mieren door de steegjes, geen idee waar hun Koningin is…

Voor de preview van de Biënnale van Venetië reis ik mee met de Cubaanse kunstenares Susana Pilar Delahante Matienzo. Met haar expositie ‘A Chinese Passing Venice, On His Way To Cuba’ geeft ze inzicht in de zoektocht naar haar wortels. Susana is 32 jaar en werkt samen met Galleria Continua, een vooraanstaande galerie met internationale bekendheid. Haar werk bestaat uit installaties, fotografie, video en performances.

Sinds dit jaar ben ik verbonden aan het Talent & Development Program van Tetem. Een van de vragen die ik vooraf stelde is: “Hoe krijg ik mijn ideeën omgezet naar realiteit en wat zijn effectieve strategieën om dat doel te bereiken?” Met deze gedachte in mijn hoofd ben ik afgereisd naar Venetië.

Laatste puntjes op de i
De expositie van Susana ‘A Chinese Passing Venice, On His Way To Cuba’ bestaat uit drie delen: ‘Stories Of My Grandmother…’, ‘A Chinese Arrives In Matanzas’ en ‘Drawing Intercontinental’. Gezien het tijdsbestek besloot ik actief deel te nemen aan de laatste praktische fase van deze expositie. Ik legde de laatste hand aan het ophangen en inrichten van het werk. Het wordt me nu langzaam duidelijk hoe de samenwerkingen zijn. Hoe keuzes gemaakt worden tussen kunstenaar, galeriehouder, assistent van de galerie en degene die de ruimte beschikbaar stelt. Voor mij als observant een intrigerend samenspel. Ik vraag me af: welke positie neem je in als kunstenaar en hoe zou ikzelf in een bepaalde situatie reageren?

Stories Of My Grandmother…
Susana gebruikt fotografie en heeft dit werk op ware grootte gepresenteerd door handgemaakte lichtbakken. “Het gaat om de verschillende generaties vrouwen in mijn familie,” vertelt Susana Pilar. In de relatief kleine ruimte komt de grootte van de beelden intens over bij de kijker.

A Chinese Arrives In Matanzas
Susana heeft interviews gehouden met familieleden die spraken over haar overgroot opa. Fragmenten hiervan zijn geschreven op doeken en in het Spaans te beluisteren. Susana doet onderzoek naar wat er met haar oudvader gebeurd is. Hij was een Chinees die emigreerde naar Cuba. De gedichten zijn het resultaat van het onderzoeksproces. Susana gebruikt de informatie uit de gesprekken en vult dit aan met beelden uit haar fantasie.

Drawing Intercontinental
Buiten, midden op het plein achter de galerie, vond de performance ‘Drawing Intercontinental’ plaats. Tussen Susana en de boot was een dik touw gespannen. Hierdoor werd een onzichtbare verdeling van het plein gecreëerd. De mensen liepen andere wegen of stonden aandachtig stil. Susana zoekt met dit werk naar haar wortels en draagt haar verleden met zich mee. “Je draagt je erfgoed in je.” zegt Susana Pilar. Ze trekt de boot aan de kust en projecteert haar voorouders aan het publiek.

Begrafenisstoet
Na de instructie van Susana over hoe ze de performance geregistreerd wil hebben, verplaats ik me elke drie minuten in een cirkel om haar heen. Tijdens de performance ontvouwt zich het bizarre tafereel van een begrafenisstoet. Een moment waar ik nu nog kippenvel van krijg... De man achter de kist kijkt naar links en ik zie verbazing en tegelijkertijd het verlies op zijn gezicht. Vervolgens komt er een vrouw van een jaar of zeventig. Ze steekt een sigaret op en wandelt over het plein, wijzend met haar wandelstok naar boven, waarnaar toe precies weet ik niet.

Kikkervisje
Diverse mensen assisteren tijdens het project van Susana, dat constateer ik ook bij andere gigantische projecten op de Biënnale. Zoveel indrukken, zoveel grote werken, maar hoe kun je je grote ideeën omzetten in werkelijkheid? Het maakt je als beginnend kunstenaar onzeker. Ik voel me net weer een ventje, dat moet afzwemmen voor zijn A-diploma, een kikkervisje in het grote open water.

Terug in Enschede
Ik heb tijdens de Biënnale van Venetië veel geleerd en gezien. De ervaringen neem ik mee naar de Fotomanifestatie 2017 die in oktober plaatsvindt in Enschede, waar ik een helpende hand bied. Ondertussen geniet ik na van mijn reis naar Venetië. Ik heb gevlogen, dat wel, maar een Koningin met vleugels ben ik niet.

~ geschreven door Marnix van den Berg

Marnix van den Berg is een van de kunstenaars die een professionaliseringstraject bij Tetem volgt in het kader van het Talent & Development Program.

Vorige blogs

Ik ben de grootste vreemdeling, mijn kunst moet de afstand slechten

Als kunstenaar zie ik mijn werk als een stuk gereedschap waarmee ik mijn eigen maatschappelijk toeschouwerschap wil doorbreken. Daarbij wil ik het publiek handvatten geven om de in mijn werk aangesneden vraagstukken vanuit een fris perspectief te kunnen benaderen. Mijn werk is een rollenspel waarin ik mijn persoonlijke relatie tot sociale krachtenvelden bevraag. Soms resulterend in simpele, maar schurende statements; […]

Een brug bouwen over het ‘zwarte gat’

In mijn vorige blog voor Tetem beschreef ik hoe ik balanceerde rond het beruchte ‘zwarte gat na de kunstacademie’. Het is een treffende benaming voor de problematiek van een beginnend kunstenaar. Na je opleiding moet je zelf je weg zien te vinden binnen de harde wereld van de kunst. Dat is niet eenvoudig, voor je gevoel tast je dan ook al snel […]